Zo kun je gezond oud worden

In deze Gezond Idee-blog legt prof. dr. Luc van Loon, hoogleraar Fysiologie van Inspanning Maastricht UMC+, uit hoe een effectieve combinatie van training en voeding je helpt om gezond oud te worden.

Het bewegingsapparaat van de mens is een complexe machine die je kunt zien als een motor. Door een effectieve combinatie van training en voeding kun je het prestatievermogen van je lichaam optimaliseren. Zelfs op hoge leeftijd kan het verhogen van de dagelijkse hoeveelheid lichamelijke activiteit en specifieke krachttraining tot een enorme toename in spiermassa, kracht en functioneel vermogen leiden. Als we onze motor echter nauwelijks gebruiken en te veel brandstof geven, gaat het mis.

Veel mensen nemen te veel energie in en bewegen veel te weinig. We weten natuurlijk allemaal wel dat we daar dik van worden. Maar niet iedereen beseft dat dit vet zich ook in organen als de lever, het hart, de alvleesklier en in onze spieren nestelt. Overgewicht verlaagt vervolgens de insulinegevoeligheid in ons lichaam en dat kan uiteindelijk tot bijvoorbeeld type 2 diabetes leiden. Zo kan een luie leefstijl dus niet alleen het verlies van spiermassa in de hand werken, maar ons ook daadwerkelijk ziek maken. Terwijl spieren daarentegen alle overtollige vetten ‘opeten’, zelfs het vet dat zich al in de organen heeft vastgezet.

Ik kan daarom iedereen boven de dertig van harte goede krachttraining aanbevelen. Ook als je negentig bent, is het zinvol. Spiermassaverlies is tot op hoge leeftijd omkeerbaar. Het gaat dan niet om trainen in de sportschool. Het belangrijkste is om een activiteit te vinden waar je plezier in hebt, iets wat je dus volhoudt.

Ouderen zelf denken vaak ten onrechte dat ze niet meer kunnen trainen of gymmen, maar ook in een rolstoel kun je bewegen. Verzorgingshuizen zouden hun bewoners veel meer moeten aanmoedigen op dit gebied. Laat mensen samen ochtendgymnastiek doen voor de televisie! Als mensen sterker worden, meer dingen zelf kunnen, worden ze ook gelukkiger. Niemand wil graag naar een verpleeghuis, maar dat is wat er dreigt als je bijvoorbeeld niet meer zelfstandig op kunt staan van de wc.

Het gaat niet alleen om kracht, ook je wendbaarheid is belangrijk. Dat ouderen vaak hun heup breken als ze vallen, is niet alleen een kwestie van broze botten. De kracht en snelheid waarmee je je val kunt breken, je balans en je geestelijke vermogens spelen hierbij ook een rol. Daar kun je allemaal aan werken.

Prof. dr. Luc van Loon,
hoogleraar Fysiologie van Inspanning Maastricht UMC+

Luc van Loon
Foto MUMC+
Sluit de enquête