Foto iStock
De darmflora helpt bij de spijsvertering: bacteriën breken onverteerbare plantaardige vezels af, waardoor stoffen vrijkomen die de darmcellen voeden en bijvoorbeeld ontstekingen kunnen remmen. De samenstelling van onze darmflora oftewel ons microbioom is deels evolutionair bepaald: zo hebben Japanners bijvoorbeeld darmbacteriën die in staat zijn zeewier af te breken. Die missen wij Europeanen.
De darmbacteriën versterken ons immuunsysteem. Om het lichaam te beschermen, hebben we zo'n 50 miljoen afweercellen die schadelijke virussen, schimmels en bacteriën vernietigen: ons immuunsysteem. Een groot deel – 80 procent! – daarvan bevindt zich in onze darmen. Daarmee vormen de darmen de eerste en belangrijkste barrière die ons lichaam opwerpt tegen ongewenste indringers. Er wordt dus constant gespard in de darmen, tussen afweercellen en goede en slechte bacteriën. Meestal gaat dat probleemloos, soms niet, zoals bij de ziekte van Crohn waarbij het immuunsysteem onnodig onschadelijke darmbacteriën aanvalt.
De darmflora produceert belangrijke stoffen. Bijvoorbeeld vitamine K, essentieel voor de bloedstolling. En ze stimuleert de uitscheiding van het hormoon serotonine, dat invloed heeft op geheugen, stemming en emotie.
Dr. Daisy Jonkers, universitair hoofddocent bij Maag-, Darm- en Leverziekten van het Maastricht UMC+: 'De darmflora is heel lang een black box geweest'
'We zien steeds beter welke darmbacteriën bij gezonde mensen belangrijk zijn en welke darmbacteriën bij ziekten de kop opsteken. De laatste tijd zijn we vooral geïnteresseerd in bacteriecombinaties en hun functie. De darmflora is heel lang een black box geweest, maar ondertussen zijn er duidelijke aanwijzingen dat bepaalde bacteriecombinaties betrokken zijn bij het ontstaan van ziekten en in sommige situaties ook bij het ziekteverloop. Een goed voorbeeld daarvan is een complexe aandoening als de ziekte van Crohn, een chronische ontstekingsziekte in de darm die een tijdlang in remissie kan zijn om dan ineens weer te ontvlammen. We hebben hier in Maastricht ontdekt dat een bepaalde bacteriesamenstelling in de ontlasting van mensen die aan die ziekte lijden, voorspelt of er een periode van ziekteactiviteit is. Dat is een belangrijke ontdekking, ook omdat het voor patiënten veel kan betekenen. Door de ziekte intensief te monitoren, kunnen we snel ingrijpen als er een ontvlamming dreigt en zo pijn, narigheid en het gebruik van sterke medicijnen voorkomen of beperken. Nu monitoren we dat via een endoscopie, in de toekomst zou dat via een regelmatige controle van de ontlasting kunnen. Dat is kostenbesparend en veel minder ingrijpend voor de patiënt. Maar er is nog veel onderzoek nodig voordat we zover zijn.'
