Feiten over slaap

Onze biologische klok regelt de timing van de slaap
Ons dag- en nachtritme wordt aangestuurd vanuit de hersenen. Dat gaat automatisch. Verstoor je dat ritme doordat je bijvoorbeeld in ploegendiensten werkt of door tijdzones heen vliegt, dan raakt die klok ontregeld. Dat kan op den duur tot slaapproblemen leiden. Daarom is het ’t beste je bedtijden niet meer dan anderhalf uur te verschuiven.

Een etmaal zou eigenlijk meer dan 24 uur moeten hebben
De biologische klok heeft van nature een omwenteltijd van iets meer dan 24 uur in plaats van de afgesproken 24 uur. Dat blijkt uit een onderzoek waarin mensen in een bunker zonder licht helemaal zelf mochten bepalen wanneer het dag of nacht was. Onze biologische klok heeft dus net iets meer tijd nodig om de ronde te maken en moet zich daardoor elke dag een beetje resetten. Bij de ene persoon doet de klok dat makkelijker dan bij de andere.

Hoe ouder, hoe meer verbrokkeld de slaap
Oudere mensen slapen lichter en vaker in brokjes in plaats van langere tijd achter elkaar. Dat heeft te maken met de normale fysiologische veroudering (zoals mensen grijs worden en rimpels krijgen, veroudert het slaapsysteem ook). Ook spelen hormonale veranderingen, lichamelijke ongemakken, en vaak minder beweging overdag een rol. En omdat de senioren in de nacht wat vaker wakker liggen, kunnen ze overdag af en toe wel eens indutten.

Van te lang slapen word je moe wakker
In het laatste stuk van de nacht overheerst de droomslaap. Die vergt veel energie. Als je te lang slaapt, verbruik je in die laatste uren weer alle energie die je in het eerste gedeelte van de nacht – tijdens de diepe slaap – hebt opgedaan. Daardoor word je vaak moe wakker.

Slapen is werken
Je slaapt in fases die elk zo’n anderhalf uur duren. Samen vormen die fases een cyclus die zich een paar keer per nacht herhaalt. Je gaat van lichte naar diepe slaap, en daarna naar droomslaap. Deze volgorde wisselt telkens af, met in de eerste vijf uur van de nacht de meest diepe slaap en in de tweede helft de meest lichte en droomslaap. Ondertussen is je brein hard bezig om te herstellen, afvalstoffen af te voeren, het lijf weer van energie te voorzien en op te slaan wat je overdag hebt meegemaakt. Meer over slaap

Fabeltjes over slaap

Meld je aan voor de Gezond Idee nieuwsbrief