Herken je overgangsklachten

Er wordt te weinig gesproken over de overgang

Doordat er weinig over wordt gesproken, ook niet door vrouwen onderling, hebben nog steeds veel vrouwen geen idee waar die plotselinge verschijnselen als stemmingswisselingen, onrust en gepieker vandaan komen. Ze herkennen hun klachten niet altijd als overgangsklachten, zeker niet als het om psychische klachten gaat. Ook artsen niet trouwens – maar al te vaak wordt gedacht dat vrouwen last hebben van een depressie of burnout. Op zich wel verklaarbaar: de jaren van de overgang zijn in een vrouwenleven ook vaak jaren waarin veel druk samenkomt, zoals de gelijktijdige zorg voor kinderen en hulpbehoevende ouders, terwijl ook het werk gewoon doorgaat. Maar de vaak voorgeschreven antidepressiva helpen dan natuurlijk niet veel.

De lijst van mogelijke overgangsklachten is lang, maar dit zijn een paar veel voorkomende:

Lichamelijke overgangskwalen

• Opvliegers – plotselinge warmte-aanvallen, die wel drie tot vijf minuten kunnen duren, waarbij het zweet je letterlijk uitbreekt. 's Nachts leidt dit tot doorweekte lakens, met alle vervelende gevolgen voor de nachtrust van dien. Stress, bepaald (sterk gekruid) eten en drinken (alcohol! koffie!) kunnen van invloed zijn op het vóórkomen van opvliegers.
• Veranderingen in de menstruatie – niet alleen de cyclus, ook de manier van menstrueren verandert: van ineens heel zwaar bloedverlies tot juist heel weinig.
• Vaginale veranderingen – door de verminderde oestrogeenproductie wordt het slijmvlies van de schaamlippen en de vagina, maar ook dat van de baarmoeder en de blaas, dunner, minder elastisch, stugger en kwetsbaarder. Dat kan tot leiden tot klachten als pijn, bijvoorbeeld bij vrijen, en jeuk.
• Urineverlies
• Blaasontstekingen
• Gewichtstoename
• Pijn in je gewrichten

Psychische overgangskwalen

• Stemmingswisselingen – het ene moment sta je opgewekt in de keuken een uitje te snijden, het volgende scheld je je man uit die vriendelijk komt vragen hoe laat het eten klaar is. Terwijl hij afdruipt, vraag je je verbijsterd af wat er in je is gevaren.
• Depressieve gevoelens – de overgang is ook vaak een periode van rouw. Je vruchtbare leven is voorbij, je eventuele kinderen gaan het huis uit. Wie ben jij nog? • Geheugen- en concentratiestoornissen – vergeetachtigheid – dit kan je parten spelen op je werk. Multitaskte je er tot voorheen lustig op los, ineens lukt dat – misschien ook door slaapgebrek? – niet meer. Daardoor kun jij – of je werkgever of je huisarts – gaan denken dat je een burnout hebt. In plaats van sip ziek thuis te gaan zitten zou hormoontherapie ook hier uitkomst kunnen bieden. Meer over hormoontherapie tegen overgangsklachten
• Minder zin in seks – je hoofd staat er niet naar, je libido neemt soms af en soms doet het gewoon pijn. Meer over de overgang en seksualiteit

Herkenning en erkenning van de overgangsverschijnselen

Herkenning en erkenning van de overgangsverschijnselen zullen je in de meeste gevallen zonder al te veel problemen door deze natuurlijke fase heen helpen. Weten wat er met je gebeurt en die kennis delen met je omgeving is dus een eerste stap op weg naar een soepele overgang. Ook belangrijk: weet dat er bij ernstige klachten medische hulp voorhanden is, zoals een hormoontherapie die de oestrogeendaling tijdelijk aanvult. En heb je het gevoel dat de huisarts niet genoeg verstand of belangstelling heeft voor je overgangsproblemen, dan zijn er speciale menopauzeklinieken of verpleegkundige overgangsconsulenten die precies de weg weten naar de juiste aanpak van je klachten en je goed kunnen ondersteunen in deze levensfase. Zie voor adressen van overgangsconsulenten: www.overgangsconsulente.com.

Wist je dat…

Fysiek actieve vrouwen lijken minder last te hebben van overgangsklachten dan bankklevers. Ook de manier waarop je tegen de overgang aankijkt, lijkt van invloed te zijn op de klachten die je ervaart. Jongere vrouwen hebben meer klachten dan vrouwen die wat ouder zijn als ze in de overgang komen en blanke vrouwen hebben meer last dan niet-blanke vrouwen.