Zorgen over gebrek aan eetlust in de palliatieve levensfase

Eten en drinken zijn noodzakelijk om in leven te blijven. Het is ook een sociale bezigheid, iets wat je gezellig samen doet. “Maar voor patiënten in de palliatieve levensfase kan eten en drinken in de laatste weken een heel andere lading krijgen”, weet verpleegkundig specialist Lisanne Klekamp. “Het eten gaat soms tegenstaan, maar de patiënt heeft het gevoel dat het toch moet. En dan wordt eten een bron van frustratie voor zowel de patiënt als zijn naasten. Dat kan dan de kwaliteit van leven erg negatief beïnvloeden.”

Verzorgenden en familieleden zijn al snel geneigd om de patiënt steeds maar weer lekkere hapjes aan te bieden, om het de patiënt zo naar de zin te maken. Maar volgens diëtist Stephanie Custers werkt dat juist averechts: “Als je met tegenzin moet eten, hou je het niet lang vol.”

Voedingsadvies op maat

Wat te doen? Stephanie Custers en Lisanne Klekamp raden aan om samen met de patiënt en zijn naasten en verzorgers naar de precieze oorzaak van de afnemende eetlust te kijken. Lisanne: “Is hij te moe? Misselijk? Heeft hij bijvoorbeeld een droge of ontstoken mond? Vaak kun je nog wel inspelen op specifieke problemen, met bijvoorbeeld kleine beetjes en niet te vet eten. Diëtisten kunnen een heel goede adviserende rol spelen, dus schroom niet om deze in te schakelen voor voedingsadviezen op maat.”

Soms ontstaan misselijkheid en gebrek aan eetlust door angst en spanning of depressieve klachten. Dan kunnen gerichte medicatie, deskundige begeleiding of gesprekken met een maatschappelijk werker, een psycholoog of een geestelijk verzorger vaak verlichting geven. “Maar besef ook”, zegt Stephanie, “dat het voor een ernstig zieke patiënt misschien onnodig veel energie kost de hele tijd met voeding bezig te blijven. Soms moeten we het gewoon accepteren. Het verminderen van de druk om te moeten eten, werkt soms heel bevrijdend.”

Lees ook

• Palliatieve zorg: beter leven in de laatste fase
• Omgaan met naderend levenseinde
• Goede pijnbestrijding in palliatieve fase

Meld je aan voor de Gezond Idee nieuwsbrief