Tinnitus beter begrijpen en beter behandelen

 

Tinnitus

Een voortdurende piep of suis in je oren noem je tinnitus. Zodra zo'n piep chronisch wordt, kan je leven behoorlijk worden ontregeld. Daarom is het volgens audioloog dr. Erwin George en psychiater dr. Carsten Leue van het Maastricht UMC+ heel belangrijk dat je niet te lang met tinnitus blijft rondlopen. "Neem contact op met je huisarts als je klachten je dagelijks functioneren steeds meer ondermijnen. Hoe eerder je tinnitus aanpakt, hoe groter de kans op herstel."

Iedereen heeft wel eens last van een piepgeluidje in zijn of haar oren. Zo maar ineens of na blootstelling aan extreem veel geluid zoals bij een popconcert. Gelukkig verdwijnt dat gepiep na een tijdje meestal weer vanzelf. Toch kan zo'n piep, als het lang duurt, tot grote problemen leiden. De huisarts zegt regelmatig 'Hier heb ik geen oplossing voor', maar daar hebben patiënten natuurlijk helemaal niks aan.

"Zeker, huisartsen doen wat ze kunnen. Toch is zo'n opmerking een dooddoener, die onjuist is en zelfs schadelijk kan zijn", vindt audioloog Erwin George. "Het is namelijk belangrijk dat je met tinnitus in een vroeg stadium wordt behandeld, want dan is de kans op verbetering het grootst. Tinnitus is een klacht die kan escaleren, die ernaar neigt om steeds erger te worden. Hoe ernstiger en chronischer die piep is, hoe lastiger de behandeling dan kan zijn."

Te scherp afgesteld alarmsysteem

Tinnitus lijkt op zogeheten SOLK-aandoeningen, ziektes zonder eenvoudige medische oorzaak. Tinnitus heeft een duidelijke klachtenbeleving, waarbij echter slechts zelden een structurele afwijking is te vinden. "Wel heeft een klein deel van de tinnituspatiënten een gehoorprobleem", vertelt George. "Heel soms wordt het gepiep veroorzaakt door een zwelling op de gehoorzenuw, maar dat komt echt maar heel zelden voor."

Psychiater Carsten Leue begrijpt heel goed hoe lastig tinnitus voor patiënten is. "Als je een blindedarmontsteking hebt, is er een duidelijke lichamelijke oorzaak. Je kunt die blinde darm bijvoorbeeld weghalen en dan is het probleem opgelost. Bij tinnitus is er echter geen zichtbare oorzaak en ook geen snelle oplossing. Dat kan in heel frustrerend zijn."

"Strikt genomen is tinnitus – als er geen medische oorzaak wordt gevonden – niet iets lichamelijks afwijkends. De hersenen doen gewoon wat ze moeten doen, daar zijn ze voor gemaakt. Alleen doen ze in het geval van tinnitus veel te veel en veel te vaak. En daar kun je veel last van krijgen. Net als bij andere 'ziekten zonder oorzaak ofwel SOLK' staat bij tinnitus het alarmsysteem van het lichaam te scherp afgesteld. Een kleine impuls leidt dan al tot een heftige reactie."

Bij tinnitus zijn je hersenen in paraatheid. Je kunt het vergelijken met een hypersensitief woningalarm dat al afgaat als er een muisje langs het huis loopt. Bij tinnitus hoort iemand voortdurend geluid dat er niet is: er gaat voortdurend een 'vals' alarm af in het hoofd.
Tinnitus is een aandoening van het autonome zenuwstelsel en daardoor behoorlijk complex. Leue: "Je moet als arts deze klacht niet onderschatten, tinnitus kan leiden tot een hoge lijdenslast en soms volledige arbeidsongeschiktheid."

Hoop voor tinnitus-patiënten

Ondanks de hoge complexiteit van de klacht, is er gelukkig wel hoop voor mensen met tinnitus. Het is mogelijk om de klachten te verlichten en om je op weg te helpen naar een aanzienlijke betere kwaliteit van leven. De aanpak is meestal multidisciplinair met artsen van meerdere disciplines en moet maatwerk zijn voor de betreffende patiënt. Tinnitus gaat vaak gepaard met andere klachten zoals angst, lagere stemming, duizeligheid of spierpijnen en prikkelbaredarm-syndroom (PDS). Afhankelijk van wat op de voorgrond staat, kan de juiste behandeling met de juiste specialisten worden ingezet.

De behandeling voor tinnitus is vaak een combinatie van psychologische, psychiatrische en audiologische technieken: denk aan cognitieve gedragstherapie (CGT), mindfulness, maar ook aan geluidsverrijking of gehoorrevalidatie en medicatie. George: "Bij een gehoorverlies kunnen hoorapparaten helpen om het gehoor weer aan de slag te zetten, waardoor klachten als minder ernstig kunnen worden ervaren. Geluidsverrijking zonder hoortoestellen kan ook helpen, bijvoorbeeld als mensen met tinnitus geluid gaan mijden. Ontwijking van geluid werkt vaak averechts omdat je daardoor steeds gevoeliger wordt voor geluid, je kunt steeds minder tegen een stootje of geluidje. Met geluidsverrijking helpen we je dan om langzaam maar zeker weer meer geluid aan te kunnen."

"Mindfulness of cognitieve gedragstherapie kan je helpen om op een andere manier met je klachten om te gaan. Daardoor gaat die piep niet meteen weg, maar leer je wel om er op een betere manier mee te leven waardoor een stuk rust in je leven terug kan keren." Leue vult aan: "In een aantal gevallen kunnen ook zogeheten SSRI-medicijnen helpen als de tinnitus bijvoorbeeld je welbevinden en zorgen beheerst. Deze medicatie kan helpen om je angst te verminderen waardoor je alarmsysteem ook weer minder op scherp komt te staan en je levenskwaliteit verbetert."

Meer informatie over tinnitus vind je op : https://kno.mumc.nl/tinnitus

Lees ook

 

 

Sluit de enquête