Beter sporten met rode-bietensap

Op social media wordt rode-bietensap aangeprezen als ‘wondermiddel’ om je sportprestaties te verbeteren. Maar hoe zit het nu echt? Dr. Lex Verdijk, universitair hoofddocent Humane Biologie Maastricht UMC+, geeft antwoord.

Uit het onderzoek van dr. Lex Verdijk en zijn Maastrichtse onderzoeksteam blijkt dat rode-bietensap inderdaad sportprestaties kan verbeteren. Én dat het sap aantoonbaar de bloeddruk van mensen verlaagt. Maar moeten we nu allemaal rode bieten gaan eten? Lex Verdijk: “Je moet je allereerst afvragen voor wie het is bedoeld. Als je een hoge bloeddruk hebt, is bietensap waarschijnlijk prima. Voor topfietsers lijkt het gebruik geen overtuigende effecten te hebben, terwijl het voor amateurfietsers waarschijnlijk wel goed uitpakt.”

Hoe zit het nu met die rode bieten?

Het onderzoek naar rode bieten begon in 2013. Toen werd bekeken of nitraat in groenten zoals rode bieten de bloeddruk verlaagt. Lex Verdijk: “De bloeddruk daalde heel netjes, bijvoorbeeld van 130 bovendruk naar 120. Voor dat resultaat moesten de proefpersonen twee flesjes (140 milliliter) geconcentreerd bietensap drinken. Vergelijkbare effecten werden ook bereikt door 350 gram spinazie of 200 gram rucola [beide ook rijk aan nitraat] te eten. Wij gebruikten rode bieten omdat het al in de vorm van sap verkrijgbaar is.”

De onderzoekers probeerden dezelfde resultaten te bereiken met het toedienen van puur nitraat in poedervorm, maar dat had geen effect op de bloeddruk. “Dit komt waarschijnlijk omdat in groenten nog andere stofjes zitten die de werking van nitraat beïnvloeden.”

Betere sportprestaties door rode bieten

Twee onderzoekers van het team van Verdijk – Jean Nyakayiru en Kristin Jonvik – bekeken vervolgens in hoeverre je van nitraat beter gaat sporten. Onder meer in de wielerwereld zingen al langer verhalen rond over de effecten van shotjes rode-bietensap.

Onderzoekster Kristin Jonvik* stelde vast dat het gebruik van rode-bietensapshotjes in bepaalde gevallen sportprestaties kan verbeteren. “Uit eerdere studies is gebleken dat met name amateurwielrenners baat hebben bij het gebruik van het sap. Bij echt goedgetrainde wielrenners hebben we echter geen effect kunnen vinden. Toen het sap getest werd getest bij sporten zoals voetballen, werd wel weer een positief effect gemeten.”

“Ons onderzoek wijst duidelijk in de richting dat rode-bietensap aantoonbaar de prestaties verhoogt bij intervalsporten. Voetballers gaan er natuurlijk niet beter van voetballen. Maar vooral bij intensieve trainingen met explosieve acties helpt het. Het vermogen van amateurvoetballers om kort na elkaar korte sprintjes te trekken bijvoorbeeld, steeg na het nemen van een bietenshotje gemiddeld met drie procent.”

“We vermoeden dat bij explosieve sporten óók topsporters voordeel kunnen hebben van bietensap. Zo hebben we bijvoorbeeld bij de absolute toppers van het baanwielrennen aangetoond dat ze een fractie sneller hun piekvermogen kunnen bereiken.”

Rode bieten tegen etalagebenen

Duidelijk is dat rode-bietensap, of beter gezegd nitraat in groenten, je gezondheid en sportprestaties kan bevorderen. En er is een vermoeden dat het een positief effect heeft op hart en bloedvaten. Recent onderzoek bij mensen met etalagebenen laat bijvoorbeeld ook goede effecten zien, vertelt Lex Verdijk. “Wanneer patiënten met etalagebenen een flinke portie rode-bietensap  kregen, duurde het langer voordat ze pijn kregen tijdens het lopen. En ze konden bovendien langer blijven lopen. Uiteindelijk levert dit een dubbel effect op, want van meer bewegen word je ook weer fitter.”

Als nitraatinname er toe leidt dat een bepaalde inspanning makkelijker wordt, zou dit voor meer patiëntengroepen interessant kunnen zijn, zegt Lex Verdijk. "Bijvoorbeeld bij andere hart- en vaatziekten en bij de longziekte COPD. Zeker is dat het eten van stevige porties groenten hoe dan ook bijdraagt aan een goede gezondheid. De grote uitdaging is om mensen zover te krijgen dat ze daadwerkelijk hun voedingspatroon veranderen.”

Negatieve effecten

Alhoewel er vooralsnog geen negatieve effecten zijn gevonden van shotjes rode-bietensap, is het Voedingscentrum voorzichtig met het adviseren van een dagelijks ‘shotje’ geconcentreerd bietensap, omdat de langetermijneffecten onbekend zijn. Lex Verdijk adviseert het volgende: “Ik ben van mening dat in het algemeen variatie in voeding goed is. Dagelijks een flinke portie nitraatrijke groente is niet slecht. Dit kan gaan om (geconcentreerd) bietensap, maar afwisseling met andere nitraatrijke groente in je dagelijkse voeding lijkt me beter. Shotjes zijn gewoon handig als extra inname twee uur voor een wedstrijd of iets dergelijks.”

*Kristin Jonvik promoveerde op 13 september 2018 op de effecten van bietensap onder het motto ‘beet-ing your competitors’.

 

nitraatrijke recepten

Lekkere nitraatrijke-recepten van Gezond Idee

 

 

 

sportrecepten

Slimme recepten voor sporters

 

Gezond Idee

 

 

 

 

rode-bietensap en nitraat
Foto iStock
Sluit de enquête