Spataderen (ook wel varices genoemd) worden eigenlijk veroorzaakt door een systeemfoutje in het menselijk lichaam. Biologisch met ons vergelijkbare wezens gaan horizontaal op handen en voeten door het leven, wij doen dat verticaal op twee benen. En daar zijn we dus eigenlijk niet op gebouwd. In het lichaam vervoeren de aders bloed terug naar het hart. Om bloed naar het hart te kunnen vervoeren terwijl je rechtop staat, moet de bloedstroom tegen de zwaarte- kracht in omhoog stromen en een wel heel lange weg tegen de zwaartekracht in afleggen, van de benen terug naar het hart. En zo kunnen die gewraakte spataderen ontstaan: verwijde, kronkelige, blauw-paars gekleurde aders die meestal duidelijk zichtbaar zijn op de benen en soms zelfs in de lies en de onderbuik. Overigens kunnen – in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht – ook jonge mensen last hebben van spataderen).
Zo ontstaan spataderen
De kuitspieren helpen het bloed te vervoeren: bij het bewegen van je benen trekken je kuitspieren samen en ontspannen dan weer, net als een pomp. Zo worden de aderen gevuld en weer leeg geknepen, en wordt het bloed naar het hart gepompt. Ook hebben aders op verschillende plekken kleppen om te voorkomen dat het omhoog getransporteerde bloed terug naar beneden stroomt. Zolang die kleppen goed werken, werkt dit systeem prima. Het wordt lastiger als de aderen wijder worden en de kleppen daardoor niet meer goed sluiten. Door de zwaartekracht stroomt het bloed dan terug naar het onderbeen. Daardoor ontstaat een verhoogde veneuze druk, waardoor de ader nog wijder wordt en de klep nog weer minder goed sluit, en zo wordt het steeds erger. Deze overvolle, uitdijende aders die in grillige vormen over het been kronkelen, worden spataderen genoemd.
Spataderen wil je natuurlijk niet. Niet alleen omdat ze lelijk zijn, maar vooral omdat je er lichamelijk veel last van kunt hebben. Ook kunnen spataderen, een op zichzelf redelijk onschuldige aandoening, een ernstigere kwaal 'verklikken'. Goed dus om ernaar te laten kijken als je er last van hebt. Je kunt er honderd mee worden, maar waarom zou je dat niet doen zonder vervelende klachten? Met een beetje geluk ben je er snel van af, zeker als je wordt behandeld in het Maastricht UMC+ door experts die zijn gespecialiseerd in de behandeling van spataderen. Meer over dieperliggende oorzaken van spataderen.