Hoe wordt AD(H)D behandeld?

Medicatie

Medicijnen verhogen de hoeveelheid neurotransmitters (dopamine en noradrenaline) tussen de zenuwcellen. Daardoor wordt het hoofd rustiger en de concentratie beter. De meest voorgeschreven middelen (zoals Ritalin) hebben methylfenidaat als werkzame stof.

Het schijnbare automatisme waarmee veel psychiaters medicijnen zoals Ritalin lijken voor te schrijven aan AD(H)D’ers, stuit op veel kritiek. Het zou alleen maar de zakken van farmaceuten spekken, een gezonde ontwikkeling van het brein in de weg staan en in zeldzame gevallen zelfs kunnen leiden tot psychoses, zelfmoorden of depressies. Dat scholieren en studenten zonder AD(H)D zich in spannende tentamentijden of op feesten ook aan de Ritalin vergrijpen en enthousiast verslag doen van de geweldige werking van deze focusbooster, doet het imago ook geen deugd.

Nogal wat ouders hebben er dan ook moeite mee hun kind een ‘pilletje voor gedrag’ te geven. Hoe begrijpelijk ook: voor kinderen die vastlopen door AD(H)D kan medicatie een enorme verbetering betekenen. Zo’n tachtig tot negentig procent doet het ronduit goed op medicijnen.

Nadelige langetermijneffecten van medicatie zijn tot nu toe niet vastgesteld. Wel hebben de pillen soms vervelende bijwerkingen zoals een gebrek aan eetlust – en dan soms ook groeiproblemen – en inslaapproblemen. Overstappen op een ander middel of de dosering aanpassen kan dan helpen.

Niet alle middelen worden in Nederland volledig vanuit de basisverzekering vergoed. Meer hierover op www.steunpuntadhd.nl >‘vergoeding ADHD medicatie’.

Psychosociaal

Bij psychosociale behandeltherapie gaat het om het beïnvloeden van gedrag. Uit onderzoek blijkt dat kinderen met AD(H)D gebaat zijn bij een gestructureerde begeleiding, gericht op het consequent belonen en versterken van gewenst gedrag. Niet alleen het kind, maar liefst ook ouders en leerkrachten worden daar bij betrokken.

Het is erg belangrijk dat begrepen wordt wat het betekent om AD(H)D te hebben. Kinderen met AD(H)D vertonen vaak onvoorspelbaar gedrag, waardoor gewoon opvoeden moeilijk of zelfs zinloos lijkt. Ouders en begeleiders worden moedeloos en daardoor ontstaat al snel een negatieve spiraal, waarbij de positieve kanten van het kind uit het oog worden verloren. Gedragstherapie of oudertraining kan een middel zijn om deze situatie terug te draaien.

Welke signalen wijzen op ADHD / ADD?

Overig

Er wordt veel onderzoek gedaan naar alternatieve therapieën. Zo wordt wel gedacht dat er een relatie is tussen wat kinderen eten en AD(H)D. Er wordt bijvoorbeeld geëxperimenteerd met het zogeheten Restricted Elimination Diet (RED). Daarbij wordt – door geleidelijk steeds meer etenswaren toe te voegen aan een aanvankelijk zeer streng dieet – vastgesteld welke voedingsmiddelen invloed hebben op het gedrag. Er is echter nog onvoldoende bewijs om dit zware en complexe traject aan te bevelen.

Ook naar mogelijke effecten van breinstimulerende therapieën, zoals neurofeedback, wordt veel onderzoek gedaan. Vooralsnog is de werking daarvan echter niet bewezen. Wel veelbelovend zijn studies naar het effect van specifieke mindfulness-trainingen: hyperactiviteit en concentratiestoornissen blijken na een training van acht weken aanzienlijk af te nemen.

Wetenschappelijk bewijs

Voor het positieve effect van medicatie is vooralsnog ook veel meer wetenschappelijk bewijs dan voor het nut van psychosociale behandelingen, al lijkt het erop dat een combinatie van medicatie, ouderbegeleiding en gedragstherapie de meeste vruchten afwerpt.

ADHD / ADD - Eerste hulp bij opvoeden