Eetstoornis gaat vaak om dwangmatige neiging tot controle

Interview Elke Bollen, gezondheidszorg-psycholoog bij de unit Eetstoornissen Maastricht UMC+:

"Er is veel onderzoek gedaan naar waarom mensen – en vooral jonge meisjes – gevoelig zijn voor een eetstoornis, maar vooralsnog is er geen eenduidig antwoord. Er zijn wel duidelijke psychosociale factoren die zo'n stoornis in de hand kunnen werken: een lage zelfwaardering, een hang naar perfectionisme en/of controle, of de trauma's die iemand heeft meegemaakt. Bij mensen die doorslaan met gezond eten gaat het vaak om een dwangmatige neiging tot controle. Het gevoel van controle dat mensen met orthorexia hebben door overbewust gezond te eten is uiterst bevredigend. Ze hebben een goed zelfbeeld en zijn trots op hun 'gezonde' leefstijl, terwijl die in feite juist heel ongezond is.

En daar komt het addertje van de obsessie om de hoek kijken, want ze hebben steeds meer controle nodig om dezelfde 'kick' te krijgen. Dat kan het verslavingsmechanisme sterk aanwakkeren en de eetstoornis in stand houden of verergeren. Social media kunnen een factor zijn bij het ontstaan van een eetstoornis, maar zijn nooit de enige factor. Je krijgt geen orthorexia door bijvoorbeeld veel foto's van fitgirls op Instagram te bekijken.

Maar het is wel zo dat meisjes die gevoelig zijn voor het ontwikkelen van een eetstoornis eerder op zoek gaan naar dit soort plaatjes en zich er negatief door laten stimuleren. In die zin helpt de overvloed aan deze 'rolmodellen' niet. Voor ouders is het moeilijk een eetstoornis te signaleren als hun kind geen ondergewicht heeft. Jongeren houden het namelijk vaak verborgen waardoor ouders afwijkend eetgedrag (zoals braken, eten weggooien, et cetera) niet altijd meekrijgen. Als ze het dan ontdekken, proberen ze vaak eerst een hele tijd zelf hun kind te helpen. Maar bij eetstoornissen geldt: hoe eerder je kind professionele hulp krijgt hoe beter. Blijf als ouder vooral ouder en laat therapie en coaching over aan een professional. Via de huisarts kun je een verwijzing aanvragen voor een speciale afdeling zoals de unit Eetstoornissen in het Maastricht UMC+."

Lichamelijke gevolgen extreem ‘gezond’ eten

Hoe weet je of je eetpatroon gezond is? 

Lees de blog van voedingshoogleraar Fred Brouns over ‘feiten & fabels gezonde voeding’.

Kijk ook eens op voedingscentrum.nl/schijfvanvijf.