Maastricht UMC+
Het is een hot onderwerp: supergezond worden. En superfit. En superslank. Op social media als Instagram zijn de 'fitgirls' booming. De vele (bewerkte?) foto's van meiden met sixpacks en ronde billen (van jongens ook trouwens) worden door tienduizenden volgers bekeken, die zich massaal laten inspireren tot lange sportschoolsessies en supergezonde maaltijden met quinoa, tarwegras en gojibessen.
Dit zijn onze rolmodellen: de mensen die net als wij gezond willen leven maar het niet – zoals de meesten van ons – bij goede voornemens laten, maar er hun leefstijl van maken. En daarmee jaloersmakend mooi en succesvol worden. Wie wil dat niet? Maar hoe gezond is supergezond? Wanneer leef je eigenlijk gezond genoeg en wat moet je daar voor doen en laten? Wanneer ga je te ver en wordt je gezonde leefstijl een obsessie?
Wanneer wordt een eetpatroon ongezond?
Wanneer wordt sporten ongezond?
1 op 5 meisjes obsessief bezig met gezond eten
Er blijken heel veel, vooral jonge mensen te zijn die worden gedreven door het verlangen naar steeds maar weer het gezondste van het gezondste te eten en het lichaam van een topsporter te krijgen. Een enquête onder zo'n 500 jonge meiden door Stichting Human Concern, gespecialiseerd in de behandeling van eetstoornissen, gaf aan dat maar liefst een op de vijf meisjes rond de achttien jaar obsessief bezig zijn met gezond eten. Ze raken in paniek wanneer ze aan het eind van de dag denken niet gezond genoeg te hebben gegeten en een kwart van hen gaat zelfs liever niet op vakantie uit vrees dan niet over hetzelfde gezonde voedsel te kunnen beschikken als thuis. Ook vermijdt een deel van hen feestjes zodat ze niets opgedrongen krijgen wat ongezond is. En juist omdat er op zich niks mis is met de wens gezond te zijn, blijft dat extreme gedrag vaak lang onopgemerkt.
Lichamelijke gevolgen extreem ‘gezond’ eten
Orthorexia nervosa
Zeker is dat er bij al die meisjes sprake is van extreem, obsessief gedrag en een verstoord eetpatroon. Voor dat laatste is zelfs een (onofficiële) medische term in het leven geroepen: orthorexia nervosa. Mensen met orthorexia willen uitsluitend het allergezondste eten. Aan de kwaliteit van hun eten meten ze de kwaliteit van hun leven af. Hun zelfbeeld en hun geluk hangen af van hoe goed het hen lukt om zich aan hun eigen gezondheidsregels te houden. Maar met een gezond leven heeft het weinig meer van doen. Vaak is sprake van een gapende kloof tussen wat men denkt dat gezond is en wat daadwerkelijk als gezond wordt gezien door voedsel- en bewegingsdeskundigen.
Gevolgen van een sportverslaving
Extreme behoefte aan controle
Wetenschappers zijn het er wel over eens: obsessief met je gezondheid bezig zijn heeft meer te maken met een extreme behoefte controle uit te oefenen over je leven en lichaam dan met gezondheid. Wat dat betreft is het misschien goed te luisteren naar Nigella Lawson, de sensuele kokkin van heerlijk troosteten. In het voorwoord van 'Simply Nigella' schrijft ze: 'Je zult me nooit horen praten over "gezond" voedsel. Ik verafschuw die term, maar meer nog de hedendaagse mantra "zuiver eten". (...) Eten is niet vies, de geneugten van het vlees zijn essentieel voor het leven, en hoe we ook eten, we gaan allemaal dood en raken mensen om ons heen kwijt. We kunnen met wat we eten geen controle over het leven uitoefenen.'
Pas op bij deze hashtags!
Instagram is hét platform voor iedere Fitgirl, superfoodlover en gezondheidsfanaat. Daar vinden ze inspiratie en rolmodellen. Natuurlijk zijn er ook gezonde eetadviezen, goede recepten en bewegingstips te vinden, maar je ziet toch vooral heel veel goed uitgelichte strakgetrainde buiken en billen, zweterige selfies in de sportschool, voor- en nafoto's, superfoodmaaltijden en reclames. Pas dus op bij hashtags als: #eatclean, #health, #fitfam, #fit, #gym, #healthy, #fitness, #strongnotskinny, #fitspo ,#motivation, #joghagirl en #active.