Zo bereid je je kind voor op de eerste schooldag

 

Naar school
Foto iStock

De eerste schooldag kan voor sommige kinderen heel spannend zijn. En soms ook voor ouders. Hoe kun je je kind hierop voorbereiden? Saskia Peulen, medisch maatschappelijk werker, en Serva Slangen, medisch pedagogisch werker, van het Maastricht UMC+ geven advies.

Saskia Peulen Serva Slangen adviseren ouders hun kind goed voor te bereiden op het naar school gaan. "Breng het als een positief vooruitzicht en maak gebruik van de gelegenheid om vooraf een keer te gaan 'oefenen' op school als de school nieuw is. Het is belangrijk om de schoolgang te zien als een normaal proces in de groei en ontwikkeling van je kind."

Ouders en kind moeten even wennen

Saskia Peulen woont in België, waar het vanzelfsprekend is dat kinderen vanaf 2,5 jaar naar school gaan. "Voor mijn Nederlandse normen was dit erg vroeg en ik moest hier als ouder erg aan wennen. Mijn oudste had in het begin heel wat tranen aan de schoolpoort. Toch raakten we al snel gewend aan het nieuwe ritme en de structuur. De leerkracht had hier een ondersteunende rol in. Door samen te lezen over de eerste schooldag konden we ons er samen op voorbereiden."

"Het is normaal dat een kind veranderingen moeilijk kan vinden. Geef je kind even de tijd om te wennen", adviseert Serva Slangen. Zeg bijvoorbeeld bij het weggaan: "Ik zie dat je verdrietig bent, maar ik kom je straks weer ophalen." Als hun ouders eenmaal weg zijn, raken de meeste kinderen ook al snel weer afgeleid van hun verdriet. Het helpt ook als de leerkracht je kind warm en enthousiast welkom heet."

Boekentip

In het boekje 'Wannes gaat naar school' beschrijft auteur Lop Heusden-Zolder hoe de 3-jarige Wannes zijn eerste dag in de kleuterschool beleeft. Dit vrolijke prentenboek kun je bijvoorbeeld gebruiken om je peuter op een speelse manier voor te bereiden op zijn/haar eerste schooldag. Daarnaast zijn er nog veel andere boeken over dit thema in de bibliotheek te vinden.

Kind met meer zorgbehoefte

Voor een kind dat door zijn karakter, een beperking of een ziekte een speciale zorgbehoefte heeft, kan het extra moeilijk zijn als het voor het eerst naar school moet. Kinderen die gevoelig zijn voor nieuwe prikkels kunnen opeens gedragsveranderingen vertonen. De nieuwe situatie kan hun gevoel van veiligheid verminderen en er kunnen problemen ontstaan omdat ze zich opeens aan de regels en sociale omgang binnen een groep moeten houden. Heeft je kind een ziekte zoals diabetes of allergieën, maak dan goede afspraken met de leerkracht over wat wel of niet mogelijk is en waar eventuele extra ondersteuning gewenst is.

Wordt mijn kind straks gepest?

Ouders die zelf ooit gepest zijn op school, kunnen hun angst hiervoor onbedoeld overbrengen op hun kinderen. Kinderen kunnen hierdoor onzeker worden. Serva en Saskia adviseren ouders om over hun ervaringen en zorgen om pestgedrag te praten met de leerkracht van hun kind. "Scholen hebben tegenwoordig allerlei werkvormen en projecten om pesten tegen te gaan en om kwetsbare kinderen te trainen in weerbaarheid. Wordt er op school gepest, zoek dan als ouders samen met de leerkrachten naar oplossingen. Niet om schuldigen aan te wijzen, maar om door middel van goede communicatie het gedrag te stoppen. Kom je er samen met de leerkracht niet uit, bespreek dan je zorgen met de schoolbegeleider, (school)maatschappelijk werk of de directie. Als je als ouder meer inzicht krijgt in je eigen angsten, kun je ook beter voorkomen dat je jouw angst op je kinderen overbrengt."

Daarnaast is het belangrijk om jouw kind niet te overvragen als het thuiskomt. "Soms is er even ruimte nodig om alle indrukken van zo'n schooldag te verwerken en komen de verhalen op een later moment aan bod. Het kan ook zijn dat jouw kind zijn indrukken verwerkt in zijn spel. Blijf als ouder geïnteresseerd in wat jouw kind vertelt of laat zien."

Hoge ouderbijdragen

Het is niet vanzelfsprekend dat je als ouder alle schoolactiviteiten en ouderbijdragen kunt betalen. Sommige scholen gaan ook erg ver in schoolreisjes en activiteiten. Er is niet altijd voldoende aandacht voor de financiële draagkracht van ouders. Toch wil je als ouder niet dat je kind in een uitzonderingspositie komt op school. "Gelukkig zijn er voor deze situaties voorzieningen waar je als ouder een beroep op kunt doen", zegt Saskia. "Ouders hoeven zich niet te schamen om ernaar te vragen, want ze zijn beslist niet de enigen die hiermee zitten. Je kunt hierover informatie krijgen bij schoolmaatschappelijk werk van de school of via Stichting Leergeld." https://www.leergeld.nl/

Bijzondere situaties melden

Serva Slangen adviseert ouders ook om bijzondere situaties die zich thuis voordoen te bespreken met de leerkracht. "Denk bijvoorbeeld aan een ziekenhuisopname, het overlijden van een familie- of gezinslid of een echtscheiding. De school kan daar rekening mee houden en je kind (en/of broertjes en zusjes) extra in de gaten houden als dat nodig mocht zijn. Zorg er ook voor dat van dit soort ingrijpende situaties een aantekening in het schooldossier van je kind wordt gemaakt. Leerkrachten in de volgende schooljaren zijn hier dan eveneens van op de hoogte. De praktijk laat vaker zien dat wanneer op vroege leeftijd iets ingrijpends gebeurd, dit op latere leeftijd nog van invloed kan zijn. Dit heeft te maken met de ontwikkeling in het denken van kinderen. Bepaalde situaties op school of daarbuiten kunnen dan opeens onverwerkte gevoelens triggeren."

Tips om je kind voor te bereiden op de 1e schooldag:

  • Begin ruim voor het begin van het schooljaar met structuur aanbrengen in de dag. Maak er voor je kind alvast een gewoonte van om op tijd naar bed te gaan.
  • Heeft je kind moeite met afscheid nemen, bespreek dit dan met de leerkracht.
  • Erken het verdriet van je kind bij het afscheid, maar vertel ook dat je straks weer terugkomt.
  • Gun je kind en jezelf de tijd om te wennen.
  • Maak van het lunchtrommeltje van je kind een feestje. Met gezonde, kleurige en creatief belegde boterhammen. Stop er af en toe een leuk kaartje of plaatje bij als verrassing voor je kind.
  • Heeft je kind een handicap of ziekte? Openheid hierover geeft ruimte om bijvoorbeeld in een kringgesprek de klasgenootjes te informeren. Misschien kan een klasgenoot de rol van buddy op zich nemen om jouw kind te helpen.
  • Blijf alert dat de leerkracht rouleert in leuke taken voor de kinderen en hun aanspreekt op hun eigen talenten, zonder dat bepaalde kinderen worden voorgetrokken.
  • Als je kind thuiskomt van school, geef het dan even de ruimte om te vertellen hoe het was. Zorg voor een gezond eetmoment en ruimte om te ontladen door buiten te spelen.
  • Nodig thuis vriendjes uit. Dit geeft je kind verbinding. Via hun spel kunnen ze hun dag verwerken. De aanwezigheid van buurkinderen kan een reden zijn om voor een bepaalde school te kiezen.
  • Bij de schoolkeuze is het belangrijk of het aanbod aan buitenschoolse opvang, afstand en andere praktische zaken bij je kind en jullie gezinssituatie passen.
  • Heb je zelf voorkeur voor een bepaalde schoolstroming (montessorionderwijs, jenaplan, vrije school etc.) kijk dan of jouw kind wel past in deze keuze. Soms is het voor je kind beter om later een overstap naar een andere stroming te maken.

Medisch maatschappelijk werker Saskia Peulen en pedagogisch medewerker Serva Slangen werken onder meer voor de kinderafdeling van het Maastricht UMC+. Zij ondersteunen kinderen en gezinnen die ziek zijn en/of in behandeling zijn in het Maastricht UMC+.

Handige websites volgens Saskia en Serva zijn:

  • www.leergeld.nl – Financiële ondersteuning voor ouders van schoolgaande kinderen.
  • www.samenvoorallekinderen.nl – Landelijke organisatie voor financiële ondersteuning van kansarme kinderen.
  • www.trajekt.nl – Welzijnsonderneming Trajekt ondersteunt bewoners van Zuid-Limburg op diverse maatschappelijke gebieden.
  • www.cjg043.nl en www.cjg-wm.nl – resp. het Centrum voor Jeugd en Gezin Maastricht-Heuvelland en het Centrum voor Jeugd en Gezin Westelijke Mijnstreek, voor vragen over de opvoeding, problemen met je kind (0 tot 18 jaar) of binnen je gezin.
  • www.gemeentemaastricht.nl/jeugd – Financiële ondersteuning vanuit Gemeente Maastricht.

Meld je aan voor de Gezond Idee nieuwsbrief

 

Sluit de enquête