Maastricht UMC+
Een paar killer heels staan vaak toch net wat leuker onder een jurkje dan een paar gympen. Wie weleens op hakken loopt, weet echter hoe pijnlijk het kan zijn. Nog een minpuntje: het dragen van hakken kán slecht zijn voor je gestel. Orthopedisch chirurgen Adhiambo Witlox – zelf groot liefhebber van hooggehakte schoenen – en Joris Hermus, beiden van het Maastricht UMC+, wijzen op de risico's. En, voor wie het niet laten kan om toch hooggehakt door het leven te gaan: ze geven een aantal tips om toch 'verantwoord' hakken te dragen.
Hakken maken je langer en veranderen je lichaamshouding. Dat is een feit. Maar het doet ook wat met je uitstraling. Uit psychologische experimenten blijkt bijvoorbeeld dat het loopje van een vrouw op hakken als eleganter wordt gezien dan dat van een dame op platte schoenen. Toch plaatst orthopedisch chirurg Joris Hermus kanttekeningen bij het dragen van (hoge) hakken. "Blaren, eeltknobbels, hamertenen en ingegroeide teennagels: het zijn allemaal problemen die we vaker zien bij hakkendragers. Veel voetproblemen zijn gerelateerd aan schoeisel. In feite is de gemiddelde Nederlandse vrouwenvoet – die relatief breed is – dan ook niet bedoeld om zich in een smalle stilettopump te wurmen. Wie dat toch doet, heeft een grotere kans op problemen in de voorvoet. Ook klachten als slijtage en scheefstand van de grote teen komen vaker voor bij hakkendragers."
Alsof dat allemaal nog niet erg genoeg is, hebben ook andere lichaamsdelen vaak te lijden onder het dragen van de hoge hak: Je knieën, en dan vooral je knieschijven, hebben het flink te verduren door hakken. Door de druk op het middelste gedeelte van je knieën bij het dragen van hakken, kun je last krijgen van artrose in de knie, waarbij het kraakbeen in het kniegewricht wordt aangetast. Gevolg: pijn en stijfheid in de knie. De stand van je onderrug verandert door veelvuldig hakken te dragen. Dit kan leiden tot pijnklachten. Je kuitspieren verkorten: door de stand van je voeten in schoenen met hoge hakken, verandert de structuur van de spieren en pezen in je kuiten die hierdoor beschadigd kunnen raken.
Luister naar je lichaam
Collega orthopedisch chirurg Adhiambo Witlox wil het perspectief op bovenstaande klachten wel nuanceren. 'Ook voeten die op hakken lopen kunnen prachtig zijn!' 'Klopt. Niet iedereen die op hoge hakken loopt, hoeft daar ook last van te krijgen,' valt Hermus zijn collega bij. 'Maar op het moment dat patiënten klachten ontwikkelen, is het wat mij betreft vooral belangrijk dat ze luisteren naar hun lichaam. Het gros van de pijnklachten van de patiënten die ik zie, is namelijk wel het gevolg van (te) hoge hakken of (te) krappe schoenen. Je schoeisel aanpassen is dan het devies.'
Hermus krijgt hier bijval van Witlox. Saillant detail is dat zij zelf dol op is – hooggehakte – schoenen. Hoeveel paar stappers ze zelf precies in de kast heeft staan, weet ze niet uit haar hoofd, wel dat daar relatief veel paren met hakken tussen zitten. "Ik weet het", verzucht ze. "Misschien niet het meest voor de hand liggende antwoord uit de mond van een orthopedisch specialist, maar ik draag relatief weinig platte schoenen omdat ik gek ben op hakken", zegt ze met een knipoog. Uit eigen ervaring weet ze dan ook als geen ander dat verkeerde schoenen in de verkeerde situatie een kwelling voor de voeten kunnen zijn. Regelmatig ziet ze dan ook dames uit Maastricht die op haar spreekuur komen met pijnklachten omdat ze koste wat het kost hakken willen dragen tijdens het winkelen in de met kasseitjes geplaveide binnenstad. "Ik zeg dan steevast: hakken uit wanneer het pijn doet tijdens het shoppen en pas weer aan op een feestje."
Teenafwijkingen door puntschoenen
Erger nog dan hoge hakken is het dragen van puntschoenen, waarschuw Witlox. "Wij noordelijke westerlingen hebben eigenlijk te brede voorvoeten voor puntschoenen. Teken maar eens de omtrek van je voet op een vel papier en vergelijk dat met de omtrek van de schoen, dan zie je het verschil. Door je tenen in die punt te persen, krijg je een verkeerde druk op de voorvoet en dan gaat het mis. Als je dag in dag uit puntschoenen draagt – ook als dat puntschoenen met platte hakken zijn – kun je eksterogen, pijnklachten en misvormde voorvoeten en teenafwijkingen krijgen, zoals klauwtenen en hamertenen."
Teenafwijkingen kunnen alleen operatief worden hersteld. "Dat is minder makkelijk dan veel mensen denken. Het is niet een kwestie van de teen weer recht zetten en mooi maken. Na een teenoperatie is er altijd functieverlies. Denk aan een stijve teen (die niet meer buigen kan) of een zogeheten 'floppy toe' waarbij het bot niet meer aan elkaar groet. Dat betekent ook dat je nooit meer slippers kunt dragen." Nooit meer puntschoen dragen dus? Witlox: "Als je per se puntschoenen wilt dragen, probeer dat dan te beperken tot feestjes en partijtjes. Iedere dag puntschoenen dragen is niet slim."
Tips voor als je tóch hakken en puntschoenen wilt dragen:
- Koop altijd de juiste schoenmaat, je voet persen in een te kleine of te krappe schoen is funest: dan gaat het knellen en dat is bij hakkenschoenen erg pijnlijk.
- Als je graag hakken wil dragen, neem dan bij voorkeur geen stilettohak, maar kies voor een wat bredere blokhak of een sleehak. Deze belasten de voeten minder.
- Helemaal uit den boze volgens Witlox: de schoen met plateauzool. "In deze schoen kun je je voeten niet afwikkelen waardoor je gewrichten op den duur schade oplopen."
- Pas je schoenen aan aan je activiteit. Trek je het bos in of ga je een middagje winkelen? Doe dat dan niet op hoge hakken.
- Koop puntschoenen een maatje groter zodat het breedste deel van je voet in het brede deel van de schoen past.
- Loop je veel op hakken, rek dan regelmatig je kuitspieren met behulp van eenvoudige oefeningen.
- Neem je toevlucht tot een gelkussentje in je schoen voor onder je voorvoet. Dit kan pijnklachten verminderen.
- Wissel regelmatig je schoenen af. Witlox: "De hakhoogte bedoelen we dan, niet de kleur." Als je hakken afwisselt met platte schoenen, dan bij voorkeur geen ballerina's want deze bieden geen steun.
- Loop als je hakken draagt zo vaak als het kan binnenshuis op blote voeten. "Op deze manier kunnen je voeten herstellen."
En misschien wel de belangrijkste tip als je pijn hebt door het lopen op hakken: "ga een paar centimeters omlaag met je hakhoogte totdat het weer comfortabel voelt."
Ook interessant
