Trombose: dit moet je weten!

 

trombose

Trombose is de vorming van een ongewenst bloedstolsel dat een ader of slagader afsluit. Dat kan op elke leeftijd gebeuren, op verschillende plekken in je lichaam. In Nederland krijgen ieder uur 11 mensen een trombose, veelal als een aantal risicofactoren samenkomen. Zo'n bloedprop kan een hartinfarct of een beroerte veroorzaken of verderop in het lichaam tot een verstopping leiden, een embolie in de longen bijvoorbeeld. Bij 1 op de 4 sterfgevallen speelt trombose een rol. Trombose-expert Stella Thomassen van de afdeling Biochemie van het Maastricht UMC+ geeft uitleg over wat je moet weten van trombose.

"Ons hart pompt continu 5 tot 6 liter bloed door ons lichaam. Onze bloedvaten zijn allemaal bij elkaar wel 100.000 kilometer lang. Dat er wel eens iets misgaat, is dus niet zo gek," zegt Stella Thomassen. Zij doet onderzoek naar factoren die het risico op een trombose beïnvloeden. "Vergelijk de vaten eens met een groot wegennet. Een voertuig met pech, een slecht wegdek of een versmalling in de weg kan leiden tot file. Voor trombose is de conditie van je bloedvaten, de snelheid waarmee het bloed stroomt en de samenstelling van je bloed van invloed."

Risicofactoren trombose

Naarmate je ouder wordt, neemt de conditie van je bloedvaten vaak af. Ook een hoog cholesterolgehalte, suikerziekte(diabetes) of een hoge bloeddruk is slecht voor je vaten. Verder verhogen een ongezonde levensstijl (zoals roken of ongezond eten) het risico op een trombose. Ook een ongeval of operatie kunnen dit risico verhogen omdat een deel van de vaten daarbij beschadigd raakt. Hier kan dan eerder een bloedprop ontstaan.

Als je hart hapert, bijvoorbeeld door een ritmestoornis, stroomt je bloed langzamer en is het risico op stolling eveneens groter. Naast een hartritmestoornis, zorgt een gebrek aan beweging ervoor dat het bloed minder efficiënt wordt rondgepompt. Daarom is er een groter risico op trombose bij langdurige (bed)rust of lang stil zitten, bijvoorbeeld aan boord van een vliegtuig.

Stolling bloed

Als je je snijdt of valt, zorgt stolling ervoor dat je niet te veel bloed verliest. "Ons bloed heeft daarom zowel stoffen die zorgen voor bloedstolling als stoffen die de bloedstolling remmen. Als de balans tussen deze twee verstoord is – bijvoorbeeld door een zwangerschap, bevalling of door het slikken van een anticonceptiepil – dan is het risico op een trombose tijdelijk hoger. Ook een fout in je stollingsremming kan zorgen voor een trombose. Het meest bekende voorbeeld hiervan is factor V-Leiden. Dit is een aandoening die bij 5% van de Nederlandse bevolking voorkomt. Iemand die Factor V-Leiden heeft, de pil slikt en lang stil zit in een vliegtuig, heeft tijdens die vlucht een sterk verhoogd trombose-risico." legt Thomassen uit. "Dat geldt ook voor iemand op leeftijd die veel rookt en na een fietsongeval te weinig beweegt."

"Ieder uur even bewegen stimuleert een goede bloeddoorstroming. En een gezonde leefstijl verlaagt het risico op een trombose. Toch moet je altijd alert blijven op de symptomen, want een trombose kan iedereen overkomen", waarschuwt Stella Thomassen.

Trombosesymptomen

Wat zijn dan die symptomen, waaraan kun je een trombose herkennen? Stella Thomassen: "Een trombose kan op verschillende plekken van het lichaam opduiken. Daarom zijn de symptomen ervan ook heel divers."

Trombosesymptomen:

  • in een arm of been: een vrij snelle en pijnlijke zwelling met een rode of juist blauwachtige verkleuring. De huid staat strakgespannen en is soms glanzend.
  • in de hersenen: uitvalsverschijnselen, zoals een scheve mond of een hangende mondhoek. Er kan sprake zijn van ernstige hoofdpijn, verminderd zicht, onsamenhangende spraak, duizeligheid, evenwichtsstoornissen en een doof of tintelend gevoel in een arm of been.
  • in een mannenhart: een drukkend of knijpend gevoel op de borst met aanvullend kortademigheid, zweten, misselijkheid, braken, pijn in de arm, keel, kaak of tussen de schouderbladen.
  • in een vrouwenhart: meestal pijn in de bovenbuik, tussen de schouderbladen, in de kaak, nek of rug en/of extreme moeheid, duizeligheid, een onrustig, angstig gevoel en snelle ademhaling.
  • in de longen: hartkloppingen, plotselinge kortademigheid, pijn of bloed bij zuchten en hoesten, flauwvallen, een gezwollen en pijnlijk been, benauwdheid, zweten en pijn op de borst.

Na een trombose

"Na een trombose is het risico op een tweede trombose verhoogd. De wetenschap heeft nog geen antwoord op de vraag waardoor dit precies komt. Mensen die een trombose hebben gehad, krijgen van hun arts medicijnen – bloedverdunners – die stolling in het bloed tegengaan. Sinds kort is er een nieuwe generatie medicijnen die direct een specifiek stollingseiwit remmen. Het voordeel van deze medicijnen is dat ze als pil geslikt kunnen worden en het risico op overdosering klein is. Voor veel mensen zijn de traditionele bezoekjes aan de trombosedienst daarmee verleden tijd geworden."

Neem trombose serieus!

Beroertes, een hartinfarct en een longembolie zijn serieuze en gevaarlijke aandoeningen. Neem daarom altijd contact op met een arts of bel 112 als je de symptomen herkent. Ook al wijzen de symptomen die hier genoemd worden bij een trombosebeen of -arm meestal op een andere oorzaak, raadpleeg toch een arts.

trombose

Lees ook het ervaringsverhaal van trombosepatiënt Lowie Bijvelds (57): "Op een gegeven moment riep ik:'haal dat onderbeen er maar af".

Kijk ook eens op www.trombosestichting.nl

 

 

 

Schrijf je in voor de Gezond Idee nieuwsbrief

Sluit de enquête