Verschil griep en verkoudheid
Knallende hoofdpijn, gesnotter en een zere keel. Dat zal wel griep zijn. Daar is het immers de tijd van het jaar voor, toch? We kruipen onder de warme dekens en laten ons verwennen met een portie medelijden, thee en eten op bed. Maar die hoofdpijn en dat gesnotter, is dat wel echt de griep? Of is het toch maar een verkoudheid? Wat is nu eigenlijk het verschil tussen een griep en een verkoudheid? Jelle Stoffers, hoofddocent Maastricht UMC+/ Universiteit Maastricht en huisarts in Kerkrade, legt het uit.
Hoewel een verkoudheid erg vervelend kan zijn, voel je je door de griep nog veel beroerder, vertelt Jelle Stoffers. "Typisch is dat de griep begint van het ene op het andere moment. Je hebt bij de griep niet alleen last van je luchtwegen, een loopneus, snotteren, keelpijn en hoesten, maar daarnaast ook nog veel last van verschijnselen door je hele lichaam. Hierbij moet je denken aan flinke koorts, rillingen, overal spier- of gewrichtspijn, en hoofdpijn. Je voelt je écht hondsberoerd. Bij een verkoudheid horen alleen de klachten aan de luchtwegen in het plaatje thuis."
"Het nare is ook dat de griep niet na een paar dagen over is, zoals een verkoudheid. Door de griep ben je soms wel twee weken tot niks in staat. Veel mensen blijven het liefst in bed. Daarom zeggen artsen ook wel: 'Als je écht de griep hebt gehad, dan weet je dat wel'. Gelukkig krijgt een mens gemiddeld slechts twee keer per 10 jaar de griep, terwijl dit wel twee tot vijf keer per jaar is voor een verkoudheid."
Wat is de oorzaak van griep en verkoudheid?
"Een verkoudheid, maar ook de griep, wordt door een virus veroorzaakt. Het grote verschil tussen verkoudheid en griep is het soort virus dat de klachten veroorzaakt. Het influenzavirus veroorzaakt de griep, terwijl allerlei verkoudheidsvirussen voor een verkoudheid kunnen zorgen. Het influenzavirus is agressiever, waardoor de griep meer klachten geeft en deze ook langer aanhouden."
"Virussen verspreiden zich makkelijk, zeker als de zieke veel moet hoesten, via de uitgeademde lucht die anderen dan weer inademen. Dat gebeurt vooral als mensen dicht op elkaar zitten in een slecht geventileerde ruimte, bijvoorbeeld in de bus of trein, of op school en kantoor. En hier in het zuiden tijdens de carnaval. Daarnaast kan het virus jou besmetten als een grieperig of verkouden persoon niest of hoest en vervolgens een deurklink of jouw handen besmet. Via je handen kan het virus uiteindelijk in je mond terecht komen."
Je lichaam beschermt zichzelf
"Gelukkig word je niet altijd ziek als je besmet bent met een virus. Je lichaam heeft allerlei beschermingsmechanismen om verkoudheid of griep te voorkomen. Maar als het virus deze barrières weet te doorbreken of als je weerstand verminderd is (om diverse redenen), dan word je verkouden of grieperig. Dat is vervelend, maar het heeft raar genoeg ook een voordeel bij een volgende besmetting. Je immuunsysteem kan ziekteverwekkers namelijk 'onthouden'. Het zorgt voor beschermingsstoffen, antilichamen genaamd, die het specifieke virus aanvallen als je later nog eens besmet wordt. Zo ben je immuun tegen dat bepaalde virus. Bij een volgende besmetting zul je dan niet ziek worden. Helaas geldt dit voordeel niet helemaal voor het influenzavirus, omdat dat soms van vorm kan veranderen. De opgebouwde immuniteit van veel mensen is niet opgewassen tegen die vormverandering; je lichaam kent de nieuwe vorm van het virus immers nog niet. Ook bestaan er heel veel soorten verkoudheidsvirussen. Dat verklaart waarom je meerdere keren per jaar verkouden kan worden. De reden dat de griep vaak in de maanden november tot maart toeslaat, is omdat we in de herfst en de winter met zijn allen veel bij elkaar binnen zitten. Daarna is de kans op besmetting kleiner én hebben we met zijn allen weerstand opgebouwd."
Wat moet ik doen als ik toch de griep krijg?
Wat te doen als je je niet lekker voelt? "Wat je in ieder geval niet moet doen, is antibiotica nemen. Deze helpen tegen bacteriën en niet tegen virussen. Je kunt je klachten wat verminderen door paracetamol te nemen (tegen pijn en koorts), een neusdouche of neusspray te gebruiken of iets tegen de hoest te nemen. Als je daadwerkelijk de griep hebt, ga dan veel naar bed, zeker in de eerste week. Voldoende drinken, zeker anderhalve liter per dag, is ook belangrijk. In principe gaat de griep vanzelf over, het duurt alleen langer dan bij een gewone verkoudheid voor je weer helemaal fit bent. Bij een aantal verschijnselen dien je wel contact op te nemen met je huisarts. Doe zelf de ‘grieptest’ op https://www.thuisarts.nl/test/griep. Die vertelt je ook of het raadzaam is naar je huisarts te gaan."
Bekijk het interview met longarts prof. dr. Geertjan Wesseling van het Maastricht UMC+ bij 1Limburg: Dokter ziekenhuis Maastricht geeft tips: zo krijg je geen griep
